کیت تشخیص سرطان پروستات | کیت PSA | آزمایش سرطان پرستات

کیت PSA

ferritin Elisa Kit

کیت تشخیص سرطان پروستات/ کیت PSA الایزا/بسته ۹۶ عددی

تستا شاپ کیت آزمایش سرطان پروستات را در چهار برند با کیفیت عرضه می کند :

1. برند ایده آل تشخیص (ideal)
2. برند مونو کیت (Monokit)
3. برند مونوبایند (Monobind)
4. برند دیازیست (Diazist)

پروستات چیست؟

یکی از غدد مهم بدن مردان غده‌ای به نام پروستات(Prostate)  است. این غده از غدد جنسی مردان است و در ابتدای مجاری ادراری و در بین لگن خاصره قرار دارد.

غدهٔ پروستات در سراسر دوران کودکی نسبتاً کوچک باقی می‌ماند و در سن بلوغ تحت تأثیر تستوسترون شروع به رشد می‌کنند. این غده در حدود سن ۲۰ سالگی به یک اندازهٔ تقریباً ثابت می‌رسد و تا سن حدود ۴۰ تا ۵۰ سالگی به همین اندازه (حدود ۳۰ سی‌سی) باقی می‌ماند.

وزن پروستات در فرد بالغ سالم حدود ۲۰-۵۰ گرم و اندازه آن ۴×۲×۳ سانتی‌متر است. حجم این غده حدوداً به‌اندازه یک گردو است، اما در سنین بالا (۵۰ سال به بالا) بزرگ‌تر می‌شود و گاهی بزرگ‌شدن آن برای مردان مسن مشکل ایجاد می‌کند.

پروستات در تقسیم‌بندی غدد بدن به درون‌ریز و برون‌ریز، به دلیل اینکه مواد ترشحی آن از راه مجاری به بیرون از بدن می‌ریزد، جز غدد برون‌ریز محسوب می‌شود. این غده در باروری مردان نقش دارد و مایع پروستات را که بخشی از مایع منی است، می‌سازد و ترشح می‌کند.

کیت تشخیص سرطان پروستات متداول ترین شیوه آزمایش سرطان پرستات می باشد که در آن با استفاده از کیت PSA الایزا انجام می‌شود. سایت تستا مرجع معرفی انواع کیت های آزمایشگاهی

آنتی‌ژن اختصاصی پروستات

پروستات پروتئین مخصوصی به نام آنتی‌ژن اختصاصی پروستات یا پی‌اس‌آ (PSA) را تولید می‌کند که وارد مایع انزالی می‌شود و در زمان مناسب به حفظ حالت مایع منی کمک می‌کند و جلوی لخته شدن منی را می‌گیرد.

منی اندکی پس از واردشدن به مهبل، لخته می‌شود به ماده‌ای ژل‌مانند تبدیل می‌شود و گردن رحم می‌چسبد. ۱۵ تا ۳۰ دقیقه پس از لخته شدن منی، آنزیم PSA این لخته را حل می‌کند و اسپرم‌ها آزادانه می‌توانند درون رحم شنا کنند.

در آزمایش سرطان پرستات، میزان آنتی‌ژن اختصاصی پروستات اندازه گیری می‌گردد.

سرطان پروستات

سرطان پروستات یکی از شایع‌ترین انواع سرطان است. بسیاری از سرطان‌های پروستات به آرامی رشد می‌کنند و پروستات را به طور محدود درگیر می‌نمایند و آسیب جدی ایجاد نمی‌کنند. اما برخی از انواع سرطان‌های پروستات بسیار تهاجمی عمل کرده و به‌سرعت رشد کرده گسترش می‌یابند.

تشخیص زودهنگام سرطان پروستات بسیار اهمیت دارد، چرا که درمان آن در ابتدا بسیار سریع و موفق خواهد بود. کیت تشخیص سرطان پروستات با استفاده از کیت PSA الایزا راهی برای تشخیص زود هنگام می‌باشد.

سرطان پروستات معمولاً در مراحل ابتدایی نشانه‌ای ندارد و تنها با آزمایش سرطان پروستات PSA و سایر شیوه‌های تشخیصی قابل شناسایی است. سرطان پروستات ششمین علت اصلی مرگ مرتبط با سرطان در مردان است.

علائم سرطان پروستات (در مراحل پیشرفته)

• مشکل ادرار کردن
• کاهش نیرو در جریان ادرار
• بی‌اختیاری ادرار
• خون در ادرار
• خون در منی
• درد استخوان
• از دست دادن وزن بدون تلاش
• اختلال نعوظ

علت ابتلا به سرطان پروستات

سرطان پروستات با تغییراتی در DNA خود شروع می‌شود به این معنی که سلول‌های غده پروستات دچار رشد غیرطبیعی می‌شوند و در نهایت، رشد بی‌رویه سلول‌ها منجر به تشکیل تومور می‌گردد، چرایی این اتفاق کاملاً مشخص نیست.

در مرحله بعد سلول‌های می‌تواند رشد کرده به بافت اعضای نزدیک حمله می‌کنند. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که برخی از سلول‌های غیرطبیعی می‌توانند از هم بپاشند و (متاستاز) را به سایر نقاط بدن و سایر اندام‌ها گسترش دهند.

با یک آزمایش سرطان پروستات، کمی خون و یک کیت PSA می‌توان تشخیص به موقع را انجام داد و از تلفات سرطان پروستات چلوگیری کرد.

عوامل تشدید کننده ابتلا به سرطان پروستات

• سن بالا: خطر ابتلا به سرطان پروستات با افزایش سن افزایش می‌یابد. این شایع‌ترین پس از سن ۵۰ سالگی است.
• نژاد: به دلایل نامشخص، سیاه‌پوستان خطر ابتلا به سرطان پروستات بیشتری نسبت به افراد نژادهای دیگر دارند.
• سابقه خانوادگی: اگر یکی از بستگان خونی به سرطان خصوصاً سرطان پروستات مبتلا شده باشد، احتمالاً ابتلا افزایش می‌یابد.
• چاقی: اضافه وزن و چاقی نیز خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش می‌دهد.

پیشگیری

شما می‌توانید خطر ابتلا به سرطان پروستات خود را کاهش دهد اگر شما:

• رژیم غذایی سالم: پر از میوه و سبزی‌ها و سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی و مواد مغذی
• ورزش
• وزن سالم و متعادل
• دریافت دارو: برخی داروها به تجویز پزشک می‌تواند از رشد زیاد پروستات جلوگیری نماید. (فقط برای افراد در معرض خطر) – البته باید توجه داشت زیاده‌روی در مصرف دارو خود خطرات دیگری را به همراه دارد.
• کیت تشخیص سرطان پروستات (کیت PSA) و انجام به موقع آزمایش سرطان پروستات خصوصا در سنین بیش از ۵۰ سال توصیه می گردد.

شیوه‌های تشخیص سرطان پروستات

1. تست آنتی‌ژن اختصاصی پروستات (کیت PSA): یک نمونه خون از رگ در بازوی شما کشیده شده و برای PSA تجزیه‌وتحلیل می‌شود، ماده‌ای که به طور طبیعی توسط پروستات شما تولید می‌شود. طبیعی است که مقدار کمی از PSA در جریان خون شما باشد.
   • با این حال، اگر سطح بالاتر از حد معمول یافت شود، ممکن است نشان‌دهنده عفونت پروستات، التهاب، بزرگ‌شدن یا سرطان باشد.
2. تست ادرارPSA3 : آزمایش ادرار به دنبال ترکیبی از ژن‌هایی است که در ۵۰٪ مردان آزمایش شده با PSA مبتلا به سرطان پروستات نشان می‌دهد.
3. اولتراسوند: در این روند یک دستگاه ویژه با جثه کوچک (به ابعاد یک سیگار) وارد مجرای ادرار شده و با کمک امواج صوتی از پروستات تصویربرداری می‌کند.
4. تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): در برخی شرایط، پزشک اسکن ام‌آرآی پروستات تجویز می‌کند تا تصویر دقیق‌تر از پروستات گرفته شود. این کار زمانی که نیاز به جراحی و برداشتن پروستات لازم باشد کاربرد دارد.
5. نمونه برداری از بافت پروستات: برای تعیین اینکه آیا سلول‌های سرطانی در پروستات وجود دارد، ممکن است لازم باشد نمونه‌ای از سلول‌ها از بافت پروستات برداشته شود که با این روش (بیوپسی پروستات) گفته می‌شود.
6. نمونه لازم توسط سوزن نازکی انجام شده و نمونه بافت در یک آزمایشگاه تجزیه و تحلیل می‌شود. بررسی نمونه می‌تواند نشان دهد که آیا سرطان وجود دارد و آیا از سرطان تهاجمی و خطرناک است یا خیر.
7. آزمایش ژنومیک: آزمایش ژنومیک سلول‌های سرطانی پروستات شما را تجزیه و تحلیل می‌کند تا مشخص شود کدام جهش‌های ژنی وجود دارد.
8. اسکن استخوان
9. اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT)
10. توموگرافی انتشار پوزیترون (PET) اسکن

تست آنتی‌ژن پروستات (PSA)

آنتی‌ژن اختصاصی پروستات انسان (PSA) یک گلیکوپروتئین تـک زنجیره‌ای است و مختص بافت پروستات بوده و در هیچ بافت دیگر مردان وجود ندارد.

PSA سرم بالا در بیماران مبتلا به سرطان پروستات می‌تواند نشان‌دهنده موارد زیر باشد:

• هیپرتروفی یا بزرگ شدن خوش‌خیم پروستات
• شرایط التهابی بافت‌های تناسلی مجاور پروستات
• سرطان پروستات

نمونه خون برای انجام آزمایش سرطان پروستات

همچنین ثابت شده اندازه‌گیری PSA همراه با معاینه رکتال دیجیتال (DRE) می‌تواند در تشخیص سرطان پروستات در مراحل اولیه را افزایش دهد. آزمون PSA ELISA بر اساس اصل یک آزمون ایمونوسوربنت مرتبط با آنزیم فاز جامد است.

آزمایش PSA فقط برای تشخیص سرطان نیست، بلکه در طول درمان، تعیین سطح PSA می‌تواند نشان دهد که آیا مراحل درمان به‌خوبی پیشرفت دارد یا خیر و آیا نیاز به شیوه‌های درمانی بیشتر لازم است.

کیت PSA الیزا

از کیت PSA انسانی ELISA برای تعیین کمی آزمایشگاهی غلظت PSA انسان در نمونه‌های سرم و کشت سلول استفاده می‌شود. سطح PSA خون بالاتر از ۴.۰ ng/mL نشانه‌ای از سرطان پروستات است. مطالعات نشان داده‌اند که سطوح PSA آزاد در سرم به‌عنوان یک نشانگر دقیق‌تر برای BPH عمل می‌کنند.

روش استفاده از کیت PSA الایزا

از مردانی که سطح PSA بالا را در خون به نمایش می‌دهند، تنها ۲۵٪ با سرطان پروستات همراه هستند. به‌منظور تشخیص بهتر سرطان علاوه بر سطح PSA، عوامل دیگری نظیر PSA آزاد در مقابل کل، سن بیمار، سرعت PSA و زمان دوبرابر شدن مورد توجه قرار می‌گیرد.

آزمایش شامل گرفتن خون، معمولاً از بازوی شما است و ارسال نتایج ظرف چند روز است. PSA به دو شکل در خون دیده می‌شود. یکی به پروتئین‌های خون متصل است و دیگری آزادانه به اطراف حرکت می‌کند.

آزمایش PSA  نشان می‌دهد که چه مقدار از PSA نسبت به کل سطح PSA از نوع آزاد است. میزان PSA آزاد در مردان مبتلا به سرطان پروستات کمتر است.

سرعت PSA نیز از پارامترهای آزمایش پی اس آ است و این اندازه‌گیری از تغییر در سطح PSA خود را در طول زمان است. سرعت PSA بالا (افزایش بیش از ۰.۷۵ ng/mL در ۱ سال) می‌توان نشان از سرطان باشد.

تفسیر نتایج کیت PSA

سطح PSA بالا می‌تواند نشانه‌ای از سرطان پروستات و یا یک ناهنجاری نظیر بزرگ شدن پروستات باشد. به طور کلی یک سطح PSA که بالای ۴٫۰ ng/mL باشد مشکوک تلقی می‌شود.

• ۰ تا ۲.۵ ng/mL امن در نظر گرفته شده است.
• ۲.۶ تا ۴ ng/mL در اکثر مردان امن است اما جانب احتیاط را باید در نظر گرفت.
• ۴.۰ تا ۱۰.۰ ng/mL مشکوک است و ممکن است وجود سرطان پروستات را نشان دهد.
• ۱۰.۰ ng/mL و بالاتر خطرناک است و باید به‌سرعت درمان و اقدامات بعدی انجام گیرد.

روش های درمان سرطان پروستات

عوامل مختلفی از جمله مرحله سرطان، تهاجمی بودن تومور، سلامت کلی بیمار و … بر روی انتخاب روش های درمانی سرطان پروستات تاثیر دارد. گزینه های درمانی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• نظارت فعال: اگر سرطان پروستات کم خطر باشد و پیشرفت آن با کندی روبرو باشد، نظارت فعال توصیه می گردد. این شیوه درمانی شامل نظارت دقیق بر سرطان با آزمایش های منظم آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA)، معاینه دیجیتال رکتوم و گاهی اوقات بیوپسی های مکرر است.

اگر علائمی از پیشرفت سریع مشاهده نگردد می توان این شیوه را تا درمان کامل ادامه داد.

• جراحی یا پروستاتکتومی: برداشتن غده پروستات با جراحی که به عنوان پروستاتکتومی شناخته می شود، ممکن است برای سرطان موضعی پروستات توصیه شود. این کار را می توان از طریق جراحی باز یا تکنیک های کم تهاجمی مانند جراحی لاپاراسکوپی یا جراحی با کمک رباتیک انجام داد.

این شیوه درمانی معمولاً قطعی است اما ممکن است با عوارض جانبی نظیر بی اختیاری ادرار و اختلال نعوظ روبرو باشد.

• پرتودرمانی: پرتودرمانی از پرتوهای پر انرژی برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. پرتودرمانی ممکن است به عنوان درمان اولیه برای سرطان موضعی پروستات یا پس از جراحی برای از بین بردن سلول های سرطانی باقیمانده استفاده شود. پرتودرمانی به دو روش انجام می گیرد:
  • پرتودرمانی خارجی: این شیوه به صورت خارجی و با استفاده از یک دستگاه خارج از بدن انجام می گردد.
  • براکی تراپی: می توان پرتودرمانی را به صورت داخلی با قرار دادن دانه های رادیواکتیو مستقیماً در غده پروستات انجام داد.
• هورمون درمانی: سلول های سرطانی پروستات اغلب توسط هورمون های مردانه به نام آندروژن ها مانند تستوسترون تحریک می شوند. هدف از شیوه هورمون درمانی کاهش سطح آندروژن در بدن یا جلوگیری از تأثیر آنها بر سلول های سرطان پروستات است.

این را می توان از طریق داروها یا برداشتن بیضه ها با جراحی (ارکیدکتومی) انجام داد. هورمون درمانی معمولاً همراه با سایر روش های درمانی انجام می شود.

• شیمی درمانی: در سرطان پیشرفته یا متاستاتیک پروستات که به هورمون درمانی پاسخ نداده باشد استفاده از شیمی درمانی توصیه می شود. داروهای شیمی درمانی به صورت داخل وریدی تجویز می شوند و با از بین بردن سلول های سرطانی در حال تقسیم سریع در سراسر بدن عمل می کنند.

شیمی درمانی معمولاً خط اول درمان سرطان پروستات نیست، اما ممکن است زمانی استفاده شود که سایر درمان ها شکست خورده باشند.

• ایمونوتراپی: داروهای ایمونوتراپی، مانند sipuleucel-T (Provenge)، ممکن است برای تحریک سیستم ایمنی بدن برای حمله به سلول های سرطان پروستات استفاده شود. زمانی که سایر روش های درمانی موفقیت آمیز نیست می توان از این روش استفاده کرد.
• درمان هدفمند: داروهای درمان هدفمند برای هدف قرار دادن خاص مولکول ها یا مسیرهای دخیل در رشد و پیشرفت سرطان طراحی شده اند. این داروها ممکن است در ترکیب با سایر درمان‌های سرطان پیشرفته پروستات استفاده شوند.

انتخاب شیوه درمانی به وضعیت بیمار و نوع و شدت پیشرفت سرطان و عوارض جانبی و خطرات احتمالی بستگی دارد.

منابع:

Prostate cancer – Symptoms and causes – Mayo Clinic

Prostate Cancer | Prostate Cancer Information and Overview

Novel Tools for Prostate Cancer Prognosis, Diagnosis, and Follow-Up (hindawi.com)

Prostate Cancer: Symptoms, Diagnosis & Treatment – Urology Care Foundation (urologyhealth.org)

Prostate-Specific Antigen: PSA Test and PSA Levels Explained (webmd.com)

PSA Screening | ZERO – The End of Prostate Cancer (zerocancer.org)

پروستات – ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد (wikipedia.org)

Prostate Cancer UK | Prostate Cancer UK