کیت رنگ آمیزی زیل نلسون | ست رنگ آمیزی اسید فست روز آزمون

باکتری اسید فست چیست؟

باکتری‌هایی هستند که در برابر رنگ‌آمیزی گرم، تغییر رنگ نمی دهند و احتمالاً علت آن به جهت نفوذ پذیری انتخابی دیواره سلولی باکتری است. مایکوباکتری ها در بافت شناسی مشکل دارند زیرا نفوذ به رنگ ها در این میکروارگانیسم ها به دلیل مقاومت آن ها دشوار است. در واقع رنگ آمیزی Ziehl-Neelsen یک روش رنگ آمیزی برای برجسته کردن باسیل مقاوم به اسید الکلی (AARB) است.

به کیت رنگ آمیزی زیل نلسون، کیت رنگ آمیزی AFB-Color نیز می گویند، چرا که برای بررسی میکروسکوپی باکتری های اسید فست (AFB= Acid fast bacteria) استفاده می شود.

در دیواره سلولی این نوع باکتری ها ماده مومی شکل وجود دارد که آن‌ ها را در برابر اسید الکل موجود در رنگ آمیزی مقاوم می‌سازد. برای مثال می‌توان مایکوباکتریوم ها (توبرکلوزیس و لپره) و نوکاردیاها را نام برد.

ابتدا اسمیر سلول‌ها را توسط کربول فوچسین پوشانده و با حمام بخار حرارت می‌دهند. به‌دنبال آن بیرنگ کردن توسط اسید – الکل انجام شده و سپس رنگ متضاد (سبز یا آبی) اضافه می‌شود. باکتری‌های اسید فاست (مایکوباکتریوم‌ها و برخی از اکتینومایسس‌های وابسته) به صورت قرمز در می‌آیند و بقیه رنگ متضاد را می‌گیرند.

توضیح بیشتر در خصوص رنگ آمیزی گرم

روش لکه Ziehl-Neelsen 

مراحل رنگ آمیزی زیل نلسون

شامل ۳ مرحله است:

گام اول: استفاده از یک رنگ پر انرژی .

مرحله دوم: تغییر رنگ پی در پی با یک اسید قوی و سپس با الکل در  ۹۰ °C.

مرحله سوم: رنگ آمیزی کنتراست.

روش انجام رنگ آمیزی اسید فست

1. فیکس کردن لام ها: برای فیکس کردن نمونه بر روی لام دو راه وجود دارد:
   • استفاده از حرارت
   • استفاده از فورر به مدت حداقل ۱۰ دقیقه و در دمای ۶۰ درجه سانتی گراد. استفده از رنگ فوچسین: روی لام را با رنگ کربول فوچسین (فوچسین بازی) آغشته کرده و کاملاً پخش می کنیم.
2. حرارت دادن لام: با استفاده از پنبه اغشته با الکل سطح زیری لام را حرارت می‌دهیم. (حرارت دادن را تا زمانی ادامه پیدا می‌کند که بخار از روی لام متصاعد شود.)
   • نکته: در صورت پاک شدن رنگ از روی لام، آن را دوباره با رنگ بپوشانید. دقت کنید حرارت به مدت طولانی موجب رسول در سطح لام و نتیجه کاذب می گردد. (علت حرارت در رنگ آمیزی ذیل نلسون این است که از انجا که دیواره TB بسیار لیپیدی است رنگ نمی‌تواند وارد دیواره باسیل شود بنابراین با حرارت، نفوذ رنگ به داخل باسیلل ها را افزایش می‌دهیم.)
3. وقفه ۵ دقیقه ای: بعد از حرارت لام را در هوای ازاد اتاق قرار دهید تا رنگ آمیزی کامل گردد.
4. شستشو: لام را با آب معمولی شستشوی می دهیم و آب گیری می کنیم.
5. رنگ بری: سپس با اسید الکل ۳٪ رنگ بری به مدت ۳ تا ۴ دقیقه انجام می‌دهیم. از آنجا که رنگ دیواره باسیل ها شسته نمی شود، رنگ قرمر کربول فوچسین را در خود نگه می دارد و سایر قسمت های لام پاک می شود.
6. افزایش کنتراست: در انتها توسط یک رنگ زمینه‌ای مانند متیلین بلو یا مالاشیت سبز استفاده می شود تا کنتراست و وضوح بیشتری پیدا کند.
7. استفاده از میکروسکوپ: لام‌ها را پس از خشک کردن در زیر میکروسکوپ با عدسی ۱۰۰ بررسی می نماییم.