Description
کورتیزول
cortisol test
Cortisol hormone
پنل استروئیدی/کیت تشخیص کورتیزول/cortisol/ برند ایده آل تشخیص/بسته ۹۶ عددی
تستا شاپ کیت تشخیص کورتیزول را عرضه می کند:
- برند ایده آل تشخیص (ساخت ایران)
کورتیزول چیست؟
هورمونها مواد شیمیایی هستند که عملکردهای مختلف در بدن را با حمل پیام از طریق خون شما به اندامها، پوست، عضلات و بافتهای دیگر شما هماهنگ میکنند. این سیگنالها به بدن شما میگویند که چه باید بکنید و چه زمانی این کار را انجام دهید.
کورتیزول یک هورمون استروئیدی است که غدد آدرنال شما، غدد درونریز در بالای کلیهها، آن را تولید و آزاد میکنند. کورتیزول بر چندین جنبه از بدن شما تأثیر میگذارد و عمدتاً به تنظیم پاسخ بدن شما به استرس کمک میکند.
کورتیزول یا هیدروکورتیزون، یک هورمون استروئیدی ۲۱ کربنه می باشد که به عنوان قویترین گلوکوکورتیکوئید توسط قشر آدرنال تولید میشود.
به کمک کیت تشخیص کورتیزول و آزمایش کورتیزول می توان میزان کورتیزول را اندازه گیری کرد.
فرمول: C21H30O5
جرم مولی: ۳۶۲.۴۶ گرم بر مول
مدل سهبعدی (JSmol): تصویر تعاملی
نام جایگزین برای کورتیزول: هیدروکورتیزون
نقش هورمون کورتیزول در بدن
تنظیم پاسخ استرس بدن شما: در زمان استرس، بدن شما میتواند کورتیزول و سپس هورمونهایی مانند آدرنالین آزاد کند، بنابراین بدن شرایط پایدار و مقاوم خود را حفظ میکند.علاوه بر این، کورتیزول باعث آزاد شدن گلوکز از کبد در زمان استرس میشود.
تنظیم سوختوساز بدن: کورتیزول به کنترل استفاده بدن شما از چربیها، پروتئینها و کربوهیدراتها برای انرژی کمک میکند.
سرکوب التهاب: در جهشهای کوتاه، کورتیزول میتواند ایمنی شما را با محدودکردن التهاب افزایش دهد. اما، سطح بالایی از کورتیزول به طور دائم منجر به التهاب و ضعف سیستم ایمنی بدن خواهد شد.
تنظیم فشارخون: نحوه دقیق تنظیم فشارخون کورتیزول در انسان نامشخص است. بااینحال، سطح بالای کورتیزول میتواند باعث فشارخون بالا شود، و سطوح پایینتر از حد طبیعی کورتیزول میتواند باعث فشارخون پایین شود.
افزایش و تنظیم قند خون: در شرایط عادی، کورتیزول اثری متضاد با انسولین دارد. هورمونی که لوزالمعده میسازد باعث تنظیم قند خون می گردد، کورتیزول با آزادکردن گلوکز ذخیره شده قند خون را بالا میبرد، درحالیکه انسولین قند خون را پایین میآورد.
داشتن سطح بالای کورتیزول اگر مزمن باشد خطر ابتلا به قند خون بالا را افزایش میدهد. این امر میتواند باعث دیابت نوع ۲ شود.
کمک به کنترل چرخه خواب و بیداری: در شرایط معمول، سطح کورتیزول در شب پایینتر و در خواب و نزدیک صبح در بالاترین سطح قرار دارد. از این رو کورتیزول نقش مهمی در آغاز بیداری دارد و نقشی در ریتم شبانهروزی بدن ایفا میکند.
سیستم بدن در کنترل سطح کورتیزول
بدن به کمک یک سیستم دقیق سطح کورتیزول را تنظیم میکند.
هیپوتالاموس شما، منطقه کوچکی از مغز شما که درگیر تنظیم هورمونی است، و غده هیپوفیز شما، غده کوچکی که در زیر مغز شما قرار دارد، تولید کورتیزول را در غدههای آدرنی شما تنظیم میکند.
هنگامی که سطح کورتیزول در سقوط خون خود را، هیپوتالاموس خود را آزاد هورمون آزاد کورتیکوتروپین (CRH), که هدایت غده هیپوفیز خود را به تولید هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک (ACTH). پس از آن ACTH باعث تحریک هورمونهای آدرنی شما برای تولید و آزاد شدن کورتیزول میشود.
ترشح کورتیزول عمدتاً توسط سه منطقه از بدن کنترل میشود؛ هیپوتالاموس در مغز، غده هیپوفیز و غده آدرنی. این محور هیپوتالامیک – هیپوفیز – آدرنی نامیده میشود.
هنگامی که سطح کورتیزول در خون کم است، گروهی از سلولها در منطقهای از مغز به نام هیپوتالاموس هورمون آزادکننده کورتیکوتروفین را آزاد میکنند که باعث میشود غده هیپوفیز هورمون دیگری به نام هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک را به جریان خون ترشح کند.
سطوح بالای هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک در غدد آدرنی تشخیص داده میشود و ترشح کورتیزول را تحریک میکند و باعث بالارفتن سطح خون کورتیزول میشود.
با افزایش سطح کورتیزول، آنها شروع به جلوگیری از انتشار هورمون آزادکننده کورتیکوتروفین از هیپوتالاموس و هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک از هیپوفیز میکنند.
در نتیجه سطح هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک شروع به افت کرده و پس از آن منجر به افت سطح کورتیزول میشود. این حلقه بازخورد منفی (فیدبک) نامیده میشود.
کیت تشخیص کورتیزول و آزمایش کورتیزول میتواند سطح این هورمون را اندازه گیری نماید.
سطح طبیعی کورتیزول
سطح کورتیزول در خون، ادرار و بزاق شما به طور معمول در صبح زود به اوج خود میرسد و در طول روز کاهش مییابد و در حدود نیمهشب به پایینترین سطح خود میرسد.
کیت تشخیص کورتیزول سطح هورمون را اندازه گیری کرده و پاسخ آزمایش کورتیزول محدوده آن را مشخص میکند. محدودههای طبیعی عبارتاند از:
- ۶ صبح تا ۸ صبح: ۱۰ تا ۲۰ میکروگرم در دسیلیتر (mcg/dL).
- حدود ساعت ۴ m: ۳ تا ۱۰ mcg/dL.
سطح کورتیزول بالا و علت آن
اگر آزمایش کورتیزول سطح غیرطبیعی و بالا را نشان دهد (برای مدت طولانی) سندرم کوشینگ نامیده میشود. دلایلی که کیت تشخیص کورتیزول میزان بالا را نشان می دهد عبارتند از:
- مصرف مقادیر زیادی از داروهای کورتیکواستروئید.
- تومورهایی که هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک (ACTH) تولید میکنند. اینها معمولاً در غده هیپوفیز شما یافت میشوند.
- تومورهای فوق طبیعی یا رشد بیش از حد بافت آدرنی (هیپرپلاسی) که باعث تولید بیش از حد کورتیزول میشوند.
- سندروم کوشینگ، برخی از سرطانها، و استفاده طولانیمدت از کورتیکو استروئیدها
- بیماری کبدی و یا کلیوی شدید، افسردگی، پرکاری تیروئید و چاقی
- حاملگی و استفاده از قرصهای ضدبارداری
- پس از جراحی، بیماری، جراحت، سپسیس (عفونت منتشر در بدن)
- درمان با تتراسایکلین
- سوختگیها
- پرفشاری خون
- پرکاری تیروئید
علائم سطح کورتیزول بالا
علائم و نشانههای شایع سطوح کورتیزول بالاتر از حد طبیعی عبارتاند از:
- افزایش وزن، بهخصوص در صورت و شکم.
- رسوب چرب بین تیغههای شانه خود را.
- علائم کبودی روی شکم.
- ضعف عضلانی در بازوها و رانها.
- قند خون بالا که اغلب به دیابت نوع ۲ تبدیل میشود.
- فشارخون بالا (فشارخون بالا).
- رشد بیش از حد مو (هیرسوتیسم).
- پوکی استخوان.
- نوسانات اخلاقی نظیر: اضطراب، افسردگی و یا تحریکپذیری
- افزایش تشنگی و فراوانی ادرار.
سطح کورتیزول پایین و علت آن
اگر بعد از استفاده از کیت تشخیص کورتیزول، نتایج آزمایش کورتیزول، پایینتر از حد طبیعی (هیپوکورتیزولیسم) باشد، نارسایی آدرنی محسوب میشود.
- نارسایی اولیه آدرنی بیشتر ناشی بیماری آدیسون میباشد.
- عفونت یا خونریزی شدید سطح تولید کورتیزول را کاهش دهد.
- غده هیپوفیز غیرفعال (هیپوپیتویتاریسم) یا تومور هیپوفیز تولید ACTH را محدود کرده و سطح کورتیزول را کاهش میدهد.
- کاهش سطح کورتیزول به جهت قطع داروهای کورتیکواستروئید.
- برخی سرطانها و آسیب دیدن سر (اگر باعث آسیب دیدن غده هیپوفیز شود)
- کمکاری تیروئید
علائم سطح کورتیزول پایین
علائم سطح کورتیزول پایینتر از حد طبیعی، یا نارسایی آدرنی، عبارتاند از:
- خستگی.
- کاهش وزن.
- اشتهای ضعیف.
- فشارخون پایین (افت فشارخون).
روشهای کنترل سطح کورتیزول
در صورتی که پزشک آزمایش کورتیزول تجویز نماید و پاسخ بدست آمده از کیت تشخیص کورتیزول بالا یا پایین تر از مقدار طبیعی باشد، لازم است اقداماتی در جهت درمان بیماری و تنظیم هورمون انجام گیرد. شیوه های زیر در کنترل کورتیزول تاثیر گذار است:
- استفاده از دارو
- خواب باکیفیت و مناسب
- ورزش منظم
- پرهیز از استرس
- تمرین تنفس عمیق و استراحت توأم با آرامش
- تفریح سالم و روحیه شاد
- روابط اجتماعی بهدوراز تنش و همراه با آرامش
چه زمانی آزمایش کورتیزول توصیه می شود
برای تشخیص کمکاری و یا پرکاری غدد فوقکلیوی
مشاهده علائم و مشکوک شدن پزشک به بیماری آدیسون
مشاهده علائم و مشکوک شدن پزشک به بیماری سندروم کوشینگ
تست کورتیزول
اتواع کیت تشخیص کورتیزول
آزمایشگاهها دهندگان خدمات درمانی میتوانند سطح کورتیزول را از طریق آزمایشهای کورتیزون خون، ادرار یا بزاق اندازهگیری کنند. آزمایش کورتیزول به روش الایزا و توسط کیت تشخیص کورتیزول از دقت بالایی برخوردار است.
آزمایش کورتیزول سطح کورتیزول را در خون، ادرار یا بزاق شما اندازهگیری میکند. آزمایش خون رایجترین روش برای اندازهگیری کورتیزول است.
اگر سطح کورتیزول خیلی بالا یا خیلی پایین باشد، ممکن است به این معنی باشد که شما دچار اختلال در غدد فوقکلیوی هستید. این اختلالات در صورت عدم درمان میتوانند جدی باشند.
کیت تشخیص کورتیزول برند ایده آل تشخیص از دقت بالایی برخوردار میباشد.
کیت کورتیزول با برند ایده آل تشخیص فقط برای نمونه سرم انجام می شود.
روش آزمایش کورتیزول
آزمایش کورتیزول با نمونه خون
یک آزمایش کورتیزول معمولاً بهصورت آزمایش خون است. در طول یک آزمایش خون، یک متخصص مراقبتهای بهداشتی با استفاده از سوزن کوچک، نمونه خون را از ورید در بازوی شما خواهد گرفت.
ازآنجاکه سطح کورتیزول در طول روز تغییر میکند، زمانبندی یک تست کورتیزول مهم است.
آزمایش خون کورتیزول معمولاً دو بار در روز انجام میشود – یکبار در صبح هنگامی که سطح کورتیزول در بالاترین حد خود هست، و نوبت دیگر در حدود ۴ بعدازظهر زمانی که سطح هورمون در پایینتر اندازه قرار دارد.
کورتیزول همچنین ممکن است در یک آزمایش ادرار یا بزاق اندازهگیری شود. برای آزمایش ادرار کورتیزول، ممکن است لازم باشد تمام ادرار را در طول یک دوره ۲۴ ساعته جمعآوری کنید. این را «آزمایش نمونه ادرار ۲۴ ساعته» مینامند.
آزمایش کورتیزول (ادرار)
شیوه جمع آوری نمونه و آزمایش کورتیزول ادرار:
- صبح مثانهتان را خالی کنید و آن دور بریزید.
- از آن زمان برای ۲۴ ساعت آینده، تمام ادرار خود را در ظرف مخصوص ذخیره نمایید.
- ظرف ادرار خود را در جای خنک نگهداری کنید.
- ظرف نمونه را مطابق دستور به آزمایشگاه تحویل دهید.
آزمایش کورتیزول (بزاق)
- یک آزمایش بزاق کورتیزول معمولاً، اواخر شب، زمانی که سطح کورتیزول پایینتر است، انجام میشود.
- آزمایشگاه کیت تشخیص کورتیزول را در اختیار بیمار قرار می دهد.
- بیمار لازم است نمونه بزاق خود را احتمالاً توسط سواب گرفته و در ضرف نمونه و یا بر روی کیت تشخیص کورتیزول قرار دهد.
- قبل از آزمایش به مدت ۱۵ تا ۳۰ دقیقه نباید چیزی خورده یا نوشیده باشید.
نکته : توجه داشته باشید استرس میتواند سطح کورتیزول را بالا ببرد، بنابراین لازم است با استراحت کافی و در آرامش آزمایش کورتیزول را انجام شده و مطابق دستورالعمل از کیت تشخیص کورتیزول استفاده شود.
نتایج آزمایش کورتیزول
نتایج مختلفی از تفسیر آزمایش کورتیزول بدست می آید که مورد توجه پزشک قرار گرفته در خصوص برنامه ریزی درمان کمک خواهد کرد.
مقادیر نرمال کورتیزول
سطح کورتیزول می تواند در طول روز در نوسان باشد، معمولاً در صبح به اوج خود می رسد و در طول روز کاهش می یابد و به طور کلی:
- سطح کورتیزول در صبح: سطح طبیعی کورتیزول در خون از حدود ۶ تا ۲۳ میکروگرم در دسی لیتر (mcg/dL).
- سطح کورتیزول در عصر: مقدار کورتیزول تا عصر کاهش می یابد و به حدود ۲ تا ۱۰ میکروگرم در دسی لیتر می رسد.
- مقادیر نرمال بسته به آزمایشگاه و آزمایش خاص مورد استفاده می تواند متفاوت باشد. توجه به این نکته ضروری است که سطوح کورتیزول نیز می تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند استرس، بیماری، داروها و الگوهای خواب قرار گیرد.
سطح بالای کورتیزول
اگر سطح کورتیزول بالاتر از مقادیر نرمال باشد، ممکن است نشان دهنده یک یا برخی از موارد زیر باشد:
- عوارض ناشی از مصرف مقادیر زیاد از داروهای خاص.
- می تواند نشان دهنده وجود تومور در ناحیه غده هیپوفیز باشد. ترشح هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک (ACTH) می تواند منجر به تحریک کورتیزول گردد.
- وجود تومور در غده فوق کلیوی (غدههای آدرنال Adrenal) می تواند کورتیزول بیش از حد تولید نماید.
- سایر تومورها و احتمالاً سرطانی در سایر اندام ها نظیر ریه.
سطج پایین کورتیزول
سطوح پایین کورتیزول ممکن است نشان دهنده موارد زیر باشد:
- وجود تومور در غده هیپوفیز که منجر به کند شدن تولید ACTH می گردد.
- کم کاری و یا آسیب دین غدد فوق کلیوی باعث سطح پایین کورتیزول می گردپ.
- کم کاری غده هیپوفیز.
آزمایشات تکمیلی
در صورتی که سطح کورتیزول در آزمایش غیر نرمال (بالاتر یا پایین تر) باشد، احتمالاً پزشک اقدام به انجام آزمایش های جدیدتری خواهد شد، آزمایشاتی نظیر:
- تست تحریک ACTH: این تست واکنش غدد فوق کلیوی شما را پس از دریافت واکسن ACTH مصنوعی ارزیابی می کند.
- تست سرکوب دگزامتازون: این آزمایش کورتیزول را پس از مصرف دارویی به نام دگزامتازون، نسخه تولید شده کورتیزول، اندازه گیری می کند.
- تست های تصویربرداری: ام آر آی یا سی تی اسکن به ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی اجازه می دهد تا از غدد شما عکس بگیرند و تومور احتمالی را پیدا کنند.
آزمایش کورتیزول سطح کورتیزول را در بدن شما اندازه گیری می کند. می تواند به تشخیص یک اختلال آدرنال مانند سندرم کوشینگ یا بیماری آدیسون کمک کند. ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی دستورالعملهای خاصی در مورد نوع آزمایشی که نیاز دارید و زمانی که باید انجام شود به شما میدهد
از منابع سایت های مرجع :
کلینیک کلیولند آمریکا clevelandclinic.org
webmd.com
yourhormones.info
medlineplus.gov
رحمتی –
سپاس از مقاله خوبتان . سوالی داشتم
آیا کورتیزول منجر به چاقی می شود؟
testa_admin –
سلام
هورمون کورتیزول به عنوان هماهنگ کننده انرزی در بدن تاثیر می گذارد. ترشح زیاد کورتیزول برای مدت طولانی باعث افزایش چربیهای احشایی شده و منجر به چاقی می گردد.