تصاویر میکروسکوپی گلبول قرمز

تصاویر میکروسکوپی پرونورموبلاست، رتیکولوسیت، ... و RBC

Microscopic RBC

تصاویر میکروسکوپی گلبول قرمز

تصاویر میکروسکوپی گلبول قرمز و تولید RBC (پرونورموبلاست، بازوفیلیک نورموبلاست، پلی کروماتوفیلیک، اورتوکروماتوفیلیک نورموبلاست، رتیکولوسیت، اریتروسیت)

تصاویر میکروسکوپی گلبول قرمز و مراحل تولید و اشکال مختلف آن از تنوع و زیبایی فراوانی برخوردار است.

فهرست مطالب

گلبول قرمز RBC چیست؟

سلول های قرمز خون گلبول های قرمز (گلبول های قرمز) اکسیژن را به سلول ها منتقل می کنند و دی اکسید کربن را از همان سلول ها خارج می کنند. گلبول قرمز یک دیسک مقعر (یعنی دمبل) با قطر ۸/۷ میکرومتر است.

شکل ظاهری گلبول‌های قرمز شبیه دونات هستند که سوراخ‌هایشان درست نشده است. آنها دیسک های دوقعر هستند، شکلی که به آنها اجازه می دهد از طریق مویرگ های کوچک فشرده شوند. این همچنین نسبت سطح به حجم بالایی را فراهم می کند و به گازها اجازه می دهد به طور موثر در داخل و خارج از آنها پخش شوند.

گلبول‌های قرمز فاقد هسته و سایر اندامک‌ها است و در نتیجه ژن‌های سازنده مواد مورد نیاز خود را ندارد. به همین جهت تنها منبع برای تأمین انرژی در آن فرایند گلیکولیز و تنفس سلولی است.

وظیفه گلبول های قرمز

گلبول های قرمز، اکسیژن استنشاق شده را به سلول ها منتقل می کنند و دی اکسید کربن را برای بازدم به ریه ها باز می گرداند.

پس از اتمام این دوره، غشای گلبول قرمز دستخوش تغییر می شود که باعث می شود توسط نوعی گلبول سفید به نام ماکروفاژ شناسایی شود که آن را تجزیه می کند. بسیاری از اجزا، از جمله آهن، بازیافت شده و برای ساخت گلبول های قرمز بیشتر استفاده می شود. جزء اصلی غیر قابل بازیافت به بیلی روبین تجزیه می شود که از طریق ادرار و صفرا دفع می شود. اگرچه، اگر بیلی روبین بیش از حد تولید شود، رنگ زرد آن می تواند باعث تغییر رنگ پوست شود، همانطور که در یرقان دیده می شود.

مقادیر گلبول قرمز

خون انسان شامل بسیاری از اجزای مختلف، از گلبول های سفید تا پلاکت ها است، اما فراوان ترین جزء تا حد زیادی گلبول های قرمز هستند.

گلبول های قرمز که بیشتر به عنوان گلبول های قرمز شناخته می شوند، ۷۰ درصد از سلول های یک انسان بالغ را بر اساس شمارش تشکیل می دهند. آنها یک هدف اصلی را دنبال می کنند: انتقال اکسیژن از ریه ها به سایر قسمت های بدن و بازگرداندن دی اکسید کربن به ریه ها برای بازدم. برای انجام این کار، آنها چند ویژگی منحصر به فرد دارند.

در پستانداران، در حالی که گلبول‌های قرمز در حال رشد حاوی هسته و سایر اندامک‌ها هستند، قبل از بلوغ کامل، این اندامک‌ها را بیرون می‌کشند یا بیرون می‌زنند. گلبول های قرمز بدون هسته، قادر به ایجاد پروتئین یا تقسیم نیستند، اما آیا می توانند هموگلوبین، مولکول حاوی آهن که اکسیژن و دی اکسید کربن را به هم متصل می کند، ذخیره کنند. هر گلبول قرمز می تواند تقریباً ۲۷۰ میلیون مولکول هموگلوبین را در خود جای دهد که هر یک از آنها می تواند ۴ مولکول اکسیژن را به هم متصل کند. در مجموع، گلبول های قرمز خون شما حدود ۲.۵ گرم آهن دارند.

بدن یک انسان بالغ در هر ثانیه حدود ۲.۴ میلیون گلبول قرمز تولید می کند که بیشتر در داخل مغز استخوان است. یک گلبول قرمز به مدت ۱۰۰ تا ۱۲۰ روز در گردش می ماند و یک مدار کامل از بدن را تا ۶۰ ثانیه ایجاد می کند.

تصاویر میکروسکوپی گلبول قرمز RBC - رتیکولوسیت - پرونورموبلاست
تصویر میکروسکوپی از پرونورموبلاست بازوفیلیک نورموبلاست پلی کروماتوفیلیک نورموبلاست اورتوکروماتوفیلیک نورموبلاست رتیکولوسیت اریتروسیت

مراحل تولید گلبولِ قرمز

به روند تکثیر و تمایز سلولهای رده قرمز از مرحله بلاستیک تا تشکیل گلبول قرمز بالغ اریتروپوئز اطلاق می‏گردد. بطور کلی اریتروپوئیز به ترتیب ذیل می باشد:

پرونورموبلاست ← بازوفیلیک نورموبلاست ← پلی کروماتوفیلیک نورموبلاست ← اورتوکروماتوفیلیک نورموبلاست ← رتیکولوسیت ← اریتروسیت

در روند اریتروپوئز بتدریج اندازه سلول ها کوچکتر، اندازه هسته کوچکتر، هسته متمایل به کناره سلول، نسبت N/C کمتر و کروماتین هسته فشرده‏ تر و پررنگ تر می‏ شود.

بطور کلی در سیر تکامل اریتروسیت ها، از زمانیکه یک پرونورموبلاست شروع به تکثیر توأم با تمایز می‏کند تا به RBC بالغ تبدیل شود، حدود ۶-۴ روز وقت لازم است که ۳ روز آن تکثیر توأم با تمایز در مغزاستخوان است و این سه روز تحت تأثیر اریتروپوئیتین کوتاه نمی ‏شود.

در مدت این سه روز ابتدا یک پرونورموبلاست تکثیر همراه با تمایز انجام می‏ دهد و به دو عدد بازوفیلیک نورموبلاست تبدیل می ‏شود. این سلول ها به ترتیب و به نوبه خود تکثیر همراه با تمایز انجام داده، ابتدا ۴ پلی کروماتوفیلیک نورموبلاست و سپس ۸ اورتوکروماتوفیلیک نورموبلاست بوجود می ‏آید.

در سلول اخیر تکثیر صورت نمی ‏گیرد و فقط تمایز دارد و لذا ۸ اورتوکروماتوفیلیک نورموبلاست به ۸ رتیکولوسیت تبدیل می‏ شوند. بنابراین از ابتدا تا تبدیل به رتیکولوسیت، ۳ روز طول خواهد کشید. اریتروپوئیتین روی CFU-E اثر گذاشته و تکثیر آنرا زیاد می‏ کند، اما این مدت را کم نمی‏ کند. ۳ روز بعد عمر رتیکولوسیت است.

رتیکولوسیت دو روز از عمر خود را در حالت طبیعی در مغزاستخوان می‏گذراند و یک روز را در خون محیطی. این مدت تحت تأثیر اریتروپوئیتین است. یعنی اریتروپوئیتین از عمر رتیکولوسیت در داخل مغزاستخوان کم کرده و بر مدت زمان عمر آن در خون محیطی می‏افزاید.

بنابراین کل این رویداد، ۶ روز طول می‏کشد؛ اما بسته به میزان اریتروپوئیتین ممکن است ۶-۴ روز طول بکشد تا محصولات پرونورموبلاست وارد خون محیطی شود که یا بصورت RBC بالغ است و یا بصورت رتیکولوسیت.

 طول عمر RBC بالغ نیز به طور متوسط ۱۲۰ روز است.

منابع

Scanning Electron Microscope Image of Blood Cells: Image Details - NCI Visuals Online (cancer.gov)

Under the Microscope: Blood | Office for Science and Society - McGill University

Red Blood Cells observed with scanning electron microscope (SEM). Left:... | Download Scientific Diagram (researchgate.net)

https://era.library.ualberta.ca

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *